Spis treści
Nadmierne pocenie się to uciążliwa dolegliwość, przez którą możemy czuć się niekomfortowo. Nieestetyczne plamy na ubraniach oraz nieprzyjemny zapach potu, które nie są powiązane z wzmożonym wysiłkiem fizycznym lub wyższą temperaturą otoczenia, powodują skrępowanie i poczucie wstydu. Choć sam proces pocenia się jest naturalną reakcją organizmu, który poprzez wydzielanie potu kontroluje temperaturę ciała, wzmożona potliwość występująca niezależnie od sytuacji, w jakiej się w danym momencie znajdujemy, staje się problemem. Jakie mogą być przyczyny nadpotliwości i jak sobie z nią radzić?
Poprzez wydzielanie potu nasz organizm kontroluje procesy termoregulacyjne ciała – dlatego właśnie intensywniej pocimy się latem, gdy temperatura powietrza szybuje w górę. Tak samo pocenie nasila się podczas treningu lub wzmożonego wysiłku intelektualnego, gdy funkcjonujemy na wyższych niż zwykle obrotach. W ten sposób nasze ciało pozbywa się ciepła, dzięki czemu unikamy przegrzania. Za wydzielanie potu odpowiedzialne są gruczoły łojowe, które dzielą się na ekrynowe i apokrynowe. Na naszej skórze jest ich ok. 2-4 mln. W skład potu wchodzi przede wszystkim woda (ok. 90%), ale także różne związki mineralne, sól, tłuszcz, mocznik czy kwas mlekowy – ich ilość zależy w głównej mierze od naszej diety, stanu zdrowia, przyjmowanych leków oraz czynników hormonalnych.
Z nadmierną potliwością mamy do czynienia, gdy gruczoły potowe zaczynają produkować zwiększoną ilość potu. Zdrowy organizm w normalnych warunkach do zapewnienia prawidłowego przebiegu procesów termoregulacyjnych ciała wydziela około 0,8 l potu na dobę1. Ta ilość zwiększa się podczas uprawiania sportów czy też przebywania w wyższej temperaturze. Gdy organizm wytwarza więcej potu, niż jest to konieczne do zachowania właściwej termoregulacji, mówimy o nadpotliwości, zwanej inaczej hiperdydozą. Nadpotliwość może mieć charakter miejscowy lub obejmować całe ciało.
Nadmierne pocenie się najczęściej obejmuje takie obszary ciała, jak:
Nadpotliwość może być spowodowana przez bardzo wiele czynników o różnych podłożach. Na ilość wydalanego potu wpływ może mieć nasza dieta i spożywane pokarmy. Pikantne potrawy, kawa czy herbata mogą powodować nasilenie się wydzielania potu. Zaburzenia procesu pocenia się mogą być również efektem nadwagi i otyłości albo czynników emocjonalnych, takich jak stres, złość czy wstyd.
Sprawdź nasz tekst o wpływie emocji na pocenie się!
Wzmożona potliwość to problem, który może również dotykać kobiety przechodzące menopauzę oraz osoby zmagające się z chorobami tarczycy i cukrzycą. Wówczas jest to efekt rozregulowania poziomu hormonów, które ulegają wahaniom, co powoduje zaburzenia procesów metabolicznych. Mogą ją wywoływać również niektóre leki.
Dowiedz się, kiedy nadpotliwość może być skutkiem przyjmowania leków
Problem nadmiernej potliwości można zmniejszyć lub nawet całkowicie zniwelować poprzez wdrożenie kilku drobnych nawyków związanych z higieną i codziennym funkcjonowaniem. Aby zminimalizować nieprzyjemny zapach potu, wybierajmy mydła antybakteryjne, zaś do zmniejszenia jego ilości stosujmy odpowiednio dobrany, specjalistyczny antyperspirant.
Równie ważne jak regularne mycie ciała jest noszenie ubrań wykonanych z dobrej jakości, naturalnych i oddychających materiałów, takich jak bawełna czy len. Powinniśmy unikać strojów ze sztucznych materiałów, które nie przepuszczają powietrza. Syntetyczne tkaniny przenikają zapachem potu oraz nasilają jego wydzielanie, dlatego jeśli mamy taką możliwość, zamiast nich wybierajmy ubrania z naturalnych włókien. Osoby zmagające się z nadpotliwością powinny zrezygnować z napojów zawierających alkohol, unikać kawy, herbaty i pikantnych przypraw. Warto również często wietrzyć pomieszczenia, w których przebywamy w ciągu dnia, takich jak dom czy miejsce pracy.
Dowiedz się, jak radzić sobie z nocnym poceniem
Skóra dotknięta problemem nadmiernej potliwości wymaga specjalnej pielęgnacji. W tej sytuacji nie sprawdzi się zwykły dezodorant – tego typu produkty opierają się głównie na substancjach zapachowych i ich celem jest zatuszowanie zapachu potu. Lepszym wyborem w przypadku nadpotliwości jest antyperspirant, który w przeciwieństwie do dezodorantów nie zawiera substancji zapachowych, które tylko maskują nieprzyjemny odór, ale przede wszystkim neutralizuje zapach potu działając u źródła – ogranicza działanie gruczołów potowych. W skutek czego, pot nie wydobywa się na powierzchnię skóry.
Antyperspiranty, inaczej blokery, skutecznie zmniejszają potliwość. Właściwie dobrany produkt nie powoduje podrażnień skóry – wybierajmy preparaty, które zawierają system ochrony oraz pamiętajmy, aby stosować je min. na 48 h po depilacji skóry pod pachami. Zmniejszymy w ten sposób ryzyko nieprzyjemnych podrażnień. Składnikiem aktywnym produktów przeciwpotowych jest związek chlorku glinu, który zapewnia redukcję wydzielanego potu – im większa zawartość tej substancji, tym wyższa skuteczność, ale będzie się to wiązało z mniejszym komfortem dla skóry. Po naniesieniu preparatu na skórę chlorek glinu reaguje z wodą i białkami znajdującymi się w kanalikach gruczołów potowych, tworząc warstwę żelu, która blokuje ujście kanalika. Uniemożliwia to przedostawanie się potu na powierzchnię. Skóra pozostaje więc przyjemnie sucha i świeża. Antyperspirant zapewnia od 3 do 5 dni ochrony przed potem i nieprzyjemnym zapachem. Warto również zwrócić uwagę, co produkt zawiera w swoim składzie – wodę, czy alkohol. Alkoholowa baza dużo szybciej się utlenia, czyli wysycha na skórze.
1 https://drstyczen.pl/upload/drstyczen/nadpotliwosc_wstydliwy_problem_uroda_i_medycyna_przemyslaw_styczen.pdf