Pokrzywka cholinergiczna – przyczyny, objawy i leczenie wysypki od potu

Uczulenie na własny pot, czyli pokrzywka cholinergiczna, może dotknąć każdego. W takim przypadku organizm po wydzieleniu potu musi mierzyć się z wysypką, swędzącymi bąblami i zaczerwienieniem w różnych częściach ciała. Co robić, by uczulenie na pot było mniej dotkliwe oraz jak je leczyć? Wyjaśniamy!

Co to jest pokrzywka cholinergiczna?

Pokrzywka cholinergiczna to swego rodzaju uczulenie na pot. Występuje ona pod wpływem pocenia się. Wówczas w organizmie pojawia się acetylocholina, która jest neuroprzekaźnikiem we włóknach nerwowych. Gdy pacjent jest nadwrażliwy na ten związek, może dojść do zmian skórnych w postaci swędzących bąbli, krostek oraz zaczerwienienia naskórka. 
Pokrzywka cholinergiczna najczęściej pojawia się po znacznym wysiłku, kiedy to ciało produkuje więcej potu. Statystyki pokazują, że zjawisko dotyczy głównie mężczyzn w wieku 16-32 lat.

Ile trwa pokrzywka cholinergiczna?

Reakcja alergiczna na pot zwykle utrzymuje się od 2 do 24 godzin od kontaktu z drażniącym bodźcem. 

Co robić, by pokrzywka od potu zniknęła szybciej? Osoby, które już zasięgnęły kontaktu z lekarzem, mogą zminimalizować wysypkę poprzez dobrane wcześniej leki. Doraźną pomoc stanowi również oczyszczenie ciała z potu oraz schłodzenie zaczerwienionych miejsc. 

Pokrzywka cholinergiczna – przyczyny

Podstawową przyczyną występowania pokrzywki cholinergicznej jest nadwrażliwość na pot. W związku z tym mogą wywołać ją wszystkie sytuacje, w których organizm się poci. Do najczęstszych powodów pojawienia się wysypki można zaliczyć: 

• wysiłek fizyczny (zwłaszcza intensywny, np. podczas ćwiczeń czy zawodów sportowych);
• przegrzanie organizmu wskutek nieodpowiednio dobranych ubrań do pogody;
• gorące kąpiele i prysznice;
• spożywanie pikantnych posiłków;
• gorączka;
• stres i inne silne emocje.   

Co ważne, uczulenie na własny pot może skutkować silniejszą reakcją alergiczną wtedy, gdy pacjent jest głodny. 

Uczulenie na pot – objawy

Objawy pokrzywki cholinergicznej są widoczne już po kilku minutach od kontaktu z drażniącym bodźcem. Można wtedy zaobserwować m.in.:

• wysypkę;
• zaczerwienienie i rumień;
• bąble o różnym zagęszczeniu i wielkości (w zależności od stopnia reakcji);
• uporczywy świąd;
• obrzęk;
• pieczenie skóry i uczucie gorąca;
• łuszczenie naskórka.

Pokrzywce cholinergicznej mogą towarzyszyć inne reakcje alergiczne pod postacią m.in. bólu głowy, wymiotów, nudności oraz bólu brzucha. 

Osoby z uczuleniem na własny pot mierzą się z objawami, które często obejmują całe ciało. Zwykle jednak wysypka i inne zmiany skórne występują na klatce piersiowej i pod pachami, czyli tam, gdzie pocenie się jest najsilniejsze. Zaatakowanymi obszarami mogą być też plecy, stopy czy dłonie. 

Pokrzywka cholinergiczna – jak leczyć?

Leczenie wysypki cholinergicznej dzieli się na dwa podstawowe etapy: zapobieganie objawom oraz ich łagodzenie. Co robić, by uniknąć pokrzywki od potu? Wśród dobrych praktyk znajdują się np.:

1. Noszenie dobrze dopasowanych ubrań (zarówno pod względem materiału, jak i liczby warstw). Poleca się wybór lekkich i przewiewnych tkanin (np. poliester) – szczególnie tych przeznaczonych dla sportowców. 
2. Dążenie do schłodzenia ciała przed wejściem do nagrzanego pomieszczenia, by zminimalizować ryzyko gwałtownego nagrzewania organizmu. Można to zrobić np. poprzez ściągnięcie części ubrań. 
3. Ograniczenie lub wyeliminowanie gorących pryszniców oraz kąpieli.
4. Stworzenie zbilansowanego jadłospisu, w którym nie ma pikantnych potraw.
5. Ograniczenie intensywnej aktywności fizycznej i uprawianie sportu w wieczornych porach. Zwykle to właśnie w tym czasie występowanie objawów uczulenia na pot jest rzadsze, niż rano. 
6. Unikanie stresujących sytuacji i silnych emocji.
7. Pilnowanie, by zawsze być najedzonym.
8. Stosowanie odpowiedniego antyperspirantu.

Zabezpieczenie przed pojawieniem się objawów pokrzywki cholinergicznej może uwzględniać włączenie do swojej rutyny skutecznego antyperspirantu np. Perspirex. Hamuje on wydzielanie potu, dzięki czemu redukuje ryzyko wystąpienia wysypki. Silne działanie preparatu przez nawet 5 dni zwiększa komfort życia osób, które zmagają się z pokrzywką cholinergiczną. 

Używanie produktu – w połączeniu ze stosowaniem się do zaleceń lekarza i zmianą trybu życia – może być sposobem na zażegnanie problemu wysypki od własnego potu. 

Jak zaś leczyć pokrzywkę cholinergiczną, gdy reakcja alergiczna już wystąpi? Warto przede wszystkim:

• stopniowo schładzać ciało (np. poprzez chłodny prysznic);
• ściągnąć nadmiar ubrań i/lub zmienić je na lżejsze, wykonane z odprowadzających pot tkanin.

Kluczowa w leczeniu wysypki cholinergicznej jest jednak konsultacja ze specjalistą. Na początek należy udać się do lekarza pierwszego kontaktu, który pomoże w zdiagnozowaniu problemu i przepisze odpowiednie leki. 

To właśnie farmakologia najczęściej i najskuteczniej przynosi ulgę w przypadku uczulenia na własny pot. Do leczenia stosuje się blokery receptorów H1 (m.in. feksofenadynę i loratadynę). U niektórych pacjentów odnotowano również pozytywny wpływ blokerów receptorów H2. 

Podsumowanie

Pokrzywka cholinergiczna, nazywana także uczuleniem na własny pot, może być bardzo uciążliwą reakcją organizmu. W związku z wysypką, zaczerwienieniem skóry i swędzącymi bąblami, osoby dotknięte problemem często muszą ograniczać sport i znacząco zmieniać swój tryb życia. 

Uczulenie na pot można jednak leczyć i zapobiegać jego objawom, np. poprzez odpowiednią dietę, dobrze dobrany antyperspirant oraz leki przepisane przez lekarza. Stosowanie kilku środków ostrożności pozwala znacząco ograniczyć ryzyko wystąpienia wysypki i tym samym zwiększa komfort życia pacjentów.

Bibliografia:
https://scholar.googleusercontent.com/scholar?q=cache:X668BQbCJYMJ:scholar.google.com/+pokrzywka+cholinergiczna&hl=pl&as_sdt=0,5