Ałun pod pachy – kamień, który jest naturalnym blokerem potu

Walcząc z nadmierną potliwością lub po prostu chcąc czuć się świeżo każdego dnia, sięgamy po różne rozwiązania. Ałun (obok dezodorantu) to produkt chętnie wybierany do walki z nieprzyjemnym zapachem potu. Dla kogo będzie dobrym wyborem? Czym jest ten związek określany jako naturalny bloker potu? Czy ałun potasowy jest szkodliwy? Wyjaśniamy w artykule?

Co to jest ałun?

Ałun to potoczna nazwa minerału – dwunastowodnego siarczanu glinu i metalu jednowartościowego (najczęściej potasu). Występuje on w postaci bezbarwnych kryształów, jest kruchy i rozpuszczalny w wodzie. Ałun powstaje ze skał magmowych, których złoża rozlokowane są na całym świecie (również w Polsce).

Ałunu używano w czasach antycznych w garbarstwie i farbiarstwie, a dzięki właściwościom antyseptycznym i hamującym krwawienie – także w medycynie. Nieco później starożytni docenili ten związek ze względu na jego właściwości neutralizujące nieprzyjemny zapach potu. 

Choć ałun bywa nazywany antyperspirantem, to warto dodać, że nie blokuje ujść gruczołów. 

Obecnie, kiedy coraz popularniejsze stają się naturalne metody dbania o higienę, minerał ten przeżywa renesans.

Rodzaje ałunu

Na rynku ałun dostępny jest w różnych postaciach. Oto kilka z nich:

1. Ałun w krysztale – ma postać stożka lub walca na podstawce ułatwiającej trzymanie. Przed użyciem kamień ałunu należy zwilżyć, a następnie przetrzeć skórę pod pachami (lub w razie potrzeby na innym obszarze). Po zastosowaniu kryształ należy opłukać i pozostawić do wyschnięcia.
2. Ałun w sprayu – używa się go podobnie jak dezodoranty. To wygodny format do stosowania nie tylko pod pachy, ale również na podrażnioną po goleniu skórę.
3. Ałun w kostce – wyglądem przypomina typowe mydło. Stosuje się go podobnie jak ałun w krysztale (przed użyciem kostkę należy zwilżyć).
4. Ałun w postaci proszku – uniwersalna forma, którą można stosować zarówno jako zasypkę (np. do stóp w przypadku ich nadpotliwości), jak i dodatek do kąpieli łagodzącej potliwość. Z kolei po rozpuszczeniu w wodzie można uzyskać roztwór działający ściągająco i antyseptycznie – świetnie sprawdzi się do przepłukiwania jamy ustnej w przypadku aft czy krwawień z dziąseł.

Wiemy już, co to jest ałun i jakie ma formy. Skoro i on, i standardowe antyperspiranty, wykorzystują związki glinu, która forma radzi sobie lepiej w walce z potem?

Jak działa ałun?

Ałun tworzy na powierzchni skóry cienki, niewidoczny film. Wykazuje on działanie ściągające i antyseptyczne (hamuje rozwój bakterii odpowiedzialnych za rozkład potu i jego nieprzyjemny zapach). 

Pory skóry zostają zwężone, przez co może się nieco zmniejszyć się ilość wydzielanego potu. Niemniej gruczoły potowe nie zostają zablokowane i spełniają swoją fizjologiczną funkcję.

Skuteczność ałunu w walce z potem

Skuteczność ałunu w walce z potem warto rozpatrywać raczej pod kątem zdolności minerału do niwelowania przykrego zapachu tej wydzieliny, a nie ze względu na właściwości ograniczające potliwość. 

Jak już wspomniano, związek ten nie blokuje ujścia gruczołów potowych w skórze. Możliwości walki tego związku z nadpotliwością są mocno ograniczone. Jeśli cierpimy na nadmierne pocenie się lub po prostu oczekujemy skutecznego zahamowania wydzielania potu (np. przez kilka dni), to sięgnijmy po tradycyjny antyperspirant. 

Korzystnym rozwiązaniem są produkty Perspirex. Do wyboru mamy trzy warianty skutecznych blokerów potu: Original, Comfort i Strong. 

Perspirex Comfort jest świetnym produktem dla osób z umiarkowaną potliwością. Dzięki formule bez alkoholu nie podrażnia delikatnej skóry pod pachami. Zapewnia skuteczną ochronę przed potliwością od 2 do 3 dni. Perspirex Original jest polecany dla osób z nieco większą potliwością. Hamuje wydzielanie potu od 3 do 5 dni. Perspirex Strong gwarantuje najsilniejszą ochronę przed poceniem – nawet do 5 dni.

Z kolei jeżeli poszukujemy produktu o łagodniejszej sile działania, ałun może okazać się dobrym wyborem. Musimy się jednak liczyć z tym, że ochrona przed potliwością będzie trwała krócej niż w przypadku zastosowania tradycyjnych antyperspirantów. 

Ałun cieszy się opiniami blokera potu przeznaczonego dla osób preferujących naturalne kosmetyki. Rzeczywiście, brak substancji dodatkowych może sprawić, że ryzyko wystąpienia podrażnień czy uczuleń jest w zasadzie niewielkie. 

Ałun może być więc rozwiązaniem dla osób poszukujących produktów o maksymalnie prostym składzie. Jednak uwaga – nie jest rozwiązaniem dla konsumentów uczulonych na glin.

Czy ałun jest szkodliwy?

Nie ma obecnie rzetelnych dowodów pozwalających potwierdzić szkodliwość ałunu (a także innych antyperspirantów). Komisja Europejska uznała glin w dawkach występujących w kosmetykach za bezpieczny.

Jeśli zastanawiamy się, czy ałun jest szkodliwy, pamiętajmy, że doniesienia o toksyczności glinu w antyperspirantach nie mają poparcia w badaniach naukowych.

Warto wspomnieć, że objawy zatrucia glinem mogą wystąpić po doustnym spożyciu ałunu. Obejmują szereg objawów, m.in. zaburzenia neurologiczne, duszności i nieprawidłowości hematologiczne. Jednak z oczywistych względów zatrucia ałunem czy dezodorantem są znikome.

Czy ałun to dobra alternatywa dla antyperspirantu?

Ałun w kamieniu czy pod postacią kryształu działa o wiele słabiej niż typowe antyperspiranty. Dlatego może być dobrym wyborem dla osób, dla których problem nadmiernej potliwości jest obcy. Jednak kiedy mokre plamy pod pachami to zmora naszej codzienności, warto postawić na rozwiązania o silniejszym działaniu, np. na wspomnianą linię produktów Perspirex.

Nawet jeśli na co dzień nadpotliwość nam nie dokucza, warto pamiętać, że w niektórych sytuacjach nadmierne wydzielanie potu jest reakcją fizjologiczną. Stresująca rozmowa w pracy, ważne wystąpienie publiczne, emocjonujące spotkanie czy urlop w tropikach – w takich momentach warto zwiększyć swój komfort i pewność siebie, stosując skuteczniejsze blokery potu.

Nie zapominajmy o wygodzie stosowania. Antyperspirant po prostu aplikujemy pod pachy. Zaś najpopularniejsza forma ałunu, czyli kryształ, wymaga namoczenia przed zastosowaniem, a następnie opłukania i wysuszenia. Nie zawsze mamy do tego warunki,            o czym warto pamiętać przy wyborze antyperspirantu.

Nic nie stoi na przeszkodzie, żeby mieć pod ręką oba produkty i stosować je zamiennie, w zależności od planu dnia oraz bieżących oczekiwań czy możliwości. 

Mimo różnic w czasie utrzymywania się efektu, mechanizmie działania oraz aplikacji – ałun i klasyczne antyperspiranty są na równi uznawane za bezpieczne. 

Bibliografia:

Is There a Link Between Aluminum and Alzheimer’s? | Cognitive Vitality | Alzheimer’s Drug Discovery Foundation [na:] „Alzdiscovery.org”, https://www.alzdiscovery.org/cognitive-vitality/blog/is-there-a-link-between-aluminum-and-alzheimers, 2018 r. 

Sherrell Z., Alum for skin: Uses, benefits, and safety [na:] „Medicalnewstoday.com”, https://www.medicalnewstoday.com/articles/alum-for-skin#how-to-use, 22 kwietnia 2022 r.

Cronkleton E., How Does Crystal Deodorant Work and Does It Have Any Side Effects? [na:] „Healthline”, https://www.healthline.com/health/crystal-deodorant#side-effects, 18 czerwca 2018 r.

‌Scientific Committee on Consumer Safety SCCS OPINION on the safety of aluminium in cosmetic products -Submission IV, https://health.ec.europa.eu/document/download/cad5a8dd-c3b1-4cb2-b21d-0afdc7bd886b_en?filename=sccs_o_284.pdf.

NCI Dictionary of Cancer Terms [na:] „Cancer.gov”, https://www.cancer.gov/publications/dictionaries/cancer-terms/def/alum, 2024 r.